Słowniczek pojęć branżowych

Podmioty gromadzące, przechowujące i udostępniające dane na temat terminowości regulowania zobowiązań przez płatników. Informacje do BIG-ów przekazują podmioty, w tym wierzyciele, którzy zawarli z biurem stosowną umowę. W Polsce działalność prowadzą m.in. następujące jednostki: BIG InfoMonitor S.A., Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A., Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A., ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
Podstawą prawną funkcjonowania BIG-ów jest Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Transakcja, w ramach której jeden wierzyciel (zbywca) przenosi prawa do przysługującej mu wierzytelności na innego (nabywcę), który to z dniem nabycia staje się aktualnym wierzycielem. Skuteczne przeniesienie prawa do wierzytelności odbywa się na podstawie umowy cesji/umowy sprzedaży wierzytelności, zawartej pomiędzy dokonującym cesji cedentem – poprzednim wierzycielem, a cesjonariuszem - aktualnym wierzycielem. Zadłużony zostaje poinformowana o dokonaniu cesji wierzytelności zawiadomieniem o przejściu praw do wierzytelności.
Podstawą prawną do zmiany wierzyciela jest Kodeks cywilny (art. 509 i nast.)

Działania prowadzone w imieniu i na rzecz wierzyciela przez firmę windykacyjną lub kancelarię prawną, które mają na celu doprowadzenie do spłaty zobowiązania przez zadłużonego na drodze polubownej lub w postępowaniu sądowym.

EPU, tzw. e-sąd, to unormowane przez Kodeks postępowania cywilnego odrębne postępowanie, umożliwiające dochodzenie roszczeń wierzyciela w sprawach o zapłatę wierzytelności, w których stan faktyczny nie jest skomplikowany i nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego.
Nakaz zapłaty i klauzula wykonalności wydane w EPU mają postać wyłącznie elektroniczną i są dostępne w systemie teleinformatycznym e-sądu po podaniu unikalnego kodu nakazu lub akt EPU.

Dochodzenie spłaty zobowiązania na drodze polubownej. (Patrz „Windykacja polubowna”)

Dochodzenie roszczeń wierzyciela na drodze postępowania sądowego. (Patrz „Postępowanie sądowe”)

Dochodzenie roszczeń wierzyciela na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu (tytułu wykonawczego) w postępowaniu egzekucyjnym. (Patrz „Postępowanie egzekucyjne”)

Przedsiębiorstwo specjalizujące się w odzyskiwaniu niespłaconych zobowiązań na rzecz wierzyciela na mocy udzielonego pełnomocnictwa. Może działać w imieniu i na rzecz wierzyciela  w ramach obsługi podmiotów, które borykają się z problemem niespłaconych należności. Firmy windykacyjne funkcjonują w Polsce w oparciu o ustawę o swobodzie działalności gospodarczej i podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorstw Krajowego Rejestru Sądowego.
EOS Poland Sp. z o. o. to firma windykacyjna specjalizująca się w zakresie międzynarodowego zarządzania wierzytelnościami: windykacji na zlecenie, zakupie należności oraz outsourcingu procesów biznesowych.

Fundusz inwestycyjny skupujący wymagalne lub niewymagalne wierzytelności od innych podmiotów takich jak banki, firmy telekomunikacyjne, energetyczne, firmy kredytowe lub pożyczkowe itp. Na podstawie umowy cesji staje się aktualnym wierzycielem, który udziela pełnomocnictwa firmie windykacyjnej do dochodzenia swoich roszczeń bezpośrednio od zadłużonych. EOS Poland Sp. z o. o. działa na rzecz następujących funduszy:
EOS 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny , EOS Investment Poland , VPF I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny.

Internetowa platforma, która łączy wierzycieli chcących sprzedać swoje wierzytelności z podmiotami, które chcieliby je nabyć. Możliwość zbycia zadłużenia na giełdzie wierzytelności zapewniają wierzycielom przepisy Kodeksu cywilnego.

Uzgodniona pomiędzy zadłużonym a wierzycielem spłata zobowiązania w ratach. Może mieć postać ustnych ustaleń lub ugody, dla której nie jest wymagana  forma pisemna. Jest zawierana pomiędzy zadłużonym a wierzycielem bądź firmą windykacyjną, działającą w imieniu i na rzecz wierzyciela.

Zabezpieczenie wierzytelności na nieruchomościach zadłużonego, które nie wymaga zgody właściciela nieruchomości. Hipoteka przymusowa zostaje wpisana do księgi wieczystej decyzją sądu podjętą na podstawie wniosku wierzyciela i dołączonego tytułu wykonawczego. Podstawą prawną do ustanowienia hipoteki przymusowej jest ustawa z dnia 6 lipca 1982r. Księgi wieczyste i hipoteka.

Pracownik firmy windykacyjnej, działający w terenie, który prowadzi negocjacje z zadłużonym w celu ustalenia spłaty zobowiązania.

Urzędowy akt sądu  wydawany na wniosek wierzyciela,  stwierdzający, że  tytuł egzekucyjny staje się tytułem wykonawczym uprawniającym do egzekucji.

Funkcjonariusz publiczny, którego głównym zadaniem jest wykonywanie orzeczeń sądu oraz innych tytułów wykonawczych w drodze przymusu egzekucyjnego. W Polsce sprawuje urząd, działając przy sądzie rejonowym, nie należy jednak do pracowników sądów i prokuratury, lecz prowadzi działającą na własny rachunek kancelarię komorniczą.

Koszty procesu, które mogą zostać zasądzone od zadłużonego na rzecz wierzyciela, jeżeli roszczenie jest dochodzone w postępowaniu sądowym. Do kosztów takich należą: opłata sądowa, opłata skarbowa od pełnomocnictwa, koszty zastępstwa procesowego, koszty i zaliczki na wydatki w postępowaniu egzekucyjnym.
Podstawą prawną jest Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawa z 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Rejestr publiczny, który przedstawia stan prawny nieruchomości. Każda założona księga wieczysta zawiera identyczny zestaw informacji o nieruchomości, której dotyczy.
Podstawa prawna to ustawa z 6 lipca 1982r. Księgi wieczyste i hipoteka.

Kwota, którą zadłużony jest winny aktualnemu wierzycielowi, bez jakichkolwiek dodatkowych kosztów. Może być to niespłacona kwota zaciągniętej pożyczki, nieopłacona faktura za usługi telekomunikacyjne bądź elektryczność, itp. W sprawach na etapie sądowym należność główna obejmuje zarówno należności z faktur i umów (niespłaconą część kredytu), jak również skapitalizowane odsetki.

Orzeczenie wydane przez sąd, zobowiązujące zadłużonego do zapłaty na rzecz wierzyciela zasądzonych przez sąd kwot. Po uprawomocnieniu nakaz zapłaty staje się tytułem egzekucyjnym, a po nadaniu klauzuli wykonalności – tytułem wykonawczym uprawniającym wierzyciela do złożenia wniosku egzekucyjnego.

Trwała utrata płynności finansowej, w której majątek zadłużonego nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich jej zobowiązań wobec wierzycieli.

Unikalny 8-cyfrowy numer nadawany każdej wierzytelności, którą EOS Poland Sp. z o. o. zarządza w imieniu aktualnego wierzyciela. Wchodzi w skład numeru indywidualnego rachunku bankowego właściwego do spłaty danej wierzytelności. Podawany jest w każdym piśmie wysyłanym do zadłużonych, ich spadkobierców oraz do syndyków.

Możliwość spłaty zadłużenia z opóźnieniem za zgodą udzieloną zadłużonemu przez wierzyciela.

Formalne pełnomocnictwo udzielane przez aktualnego wierzyciela firmie windykacyjnej – np. EOS Poland Sp. z  o. o. Na jego mocy firma windykacyjna ma prawo między innymi:

• prowadzić czynności zmierzające do kontaktu z zadłużonym, kierować pisma, prowadzić rozmowy ws. spłaty zobowiązania itp.,
• zawierać wszelkie porozumienia i ugody dotyczące zadłużenia w imieniu i na rzecz wierzyciela,
• przyjmować płatności od zadłużonych.

Najpowszechniejsza forma odszkodowania za zwłokę w spełnieniu świadczeń pieniężnych. W przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są naliczane odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 Kodeksu Cywilnego), w przypadku przedsiębiorców - odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych (zgodnie z ustawą  z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych Dz.U.2023.711 t.j. z dnia 2023.04.14).

Osoba fizyczna lub osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która zalega z płatnością swojego zadłużenia na rzecz aktualnego wierzyciela. (Patrz „Zadłużony”)

Poręczyciel jest osobą trzecią, która odpowiada jako współdłużnik solidarny wraz z głównym zadłużonym.

Jedna z form zabezpieczenia kredytu lub zabezpieczenia zobowiązania z weksla. Poręczyciel zobowiązuje się wobec wierzyciela spłacić wierzytelność na wypadek, gdyby zadłużony nie wywiązał się z tego zobowiązania.
Podstawa prawna to Kodeks cywilny oraz Prawo wekslowe.

Jest inicjowane przez wierzyciela poprzez złożenie wniosku egzekucyjnego do komornika sądowego. Ma na celu odzyskanie w drodze przymusu, z majątku zadłużonego, kwot wynikających z tytułu wykonawczego.

Po bezskutecznym zakończeniu działań polubownych, wierzycielowi przysługuje prawo dochodzenia roszczeń w postępowaniu sądowym  w celu  uzyskania tytułu wykonawczego . Wierzyciel może  wystąpić z pozwem  w ramach EPU (e-sądu) albo przed sądem właściwości ogólnej. (Patrz „Właściwość ogólna sądu”).

Rozpoczyna się na wniosek dłużnika lub jego wierzyciela, w przypadku stwierdzenia niewypłacalności zadłużonego.  Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku ogłaszana jest upadłość dłużnika. (Patrz „Upadłość konsumencka”).

Lista składników finansowych stanowiących sumę należności głównej zadłużenia (kapitał zadłużenia bez odsetek i kosztów). Danemu składnikowi należności głównej odpowiada najczęściej wartość nieopłaconej faktury np. za usługi telekomunikacyjne lub umowy, z której zadłużony nie wywiązał się. W sprawach na etapie sądowym należność główna obejmuje zarówno należności z faktur i umów (niespłaconą część kredytu), jak również skapitalizowane odsetki. W pismach wysyłanych przez EOS Poland Sp. z o. o. ma zazwyczaj postać zestawienia w formie tabeli, w której podajemy numer dokumentu, datę jego wystawienia, datę wymagalności i aktualną wartość.

Jest to funkcja, nie zawód, polegająca na zarządzaniu majątkiem upadłego oraz dokonywaniu podziału funduszy między wierzycieli zgodnie z zasadami prawa upadłościowego.

Szczegóły zadłużenia to tzw. wykaz składników finansowych stanowiących całkowitą wartość zadłużenia – są to: należność główna, odsetki, koszty wierzyciela pierwotnego i koszty obsługi prawnej. W pismach wysyłanych przez EOS Poland Sp. z o. o. ich wartość podawana jest na dzień generowania pisma, w zestawieniu w formie tabeli.

Tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności uprawnia wierzyciela do wszczęcia  postępowania egzekucyjnego.

Umowa zawierana pomiędzy zadłużonym a wierzycielem, na mocy której obie strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie spłaty zadłużenia. Wierzyciel może np. umorzyć część zadłużenia, rozłożyć płatność na raty itp. Dla ważności ugody wymagane są podpisy stron lub dokonanie przez zadłużonego płatności zgodnie z jej zapisami.

Zgoda wierzyciela na odstąpienie od dochodzenia części zadłużenia lub odstąpienie od spłaty pozostałej części zobowiązania, jeżeli zadłużony spłacił już jego większą część. Jest ono wynikiem pisemnego porozumienia zadłużonego z wierzycielem w formie ugody. Warunkiem umorzenia może być wywiązanie się zadłużonego z warunków ugody.

Postępowanie upadłościowe dotyczące osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej - jest konsumentem nie będącym w stanie spłacić swojego zadłużenia. Warunki akceptacji wniosku o upadłość konsumencką są ściśle regulowane przez przepisy prawa. Po zakończeniu postępowania i spełnieniu wszelkich wymogów formalnych zadłużony może zostać zwolniony ze spłaty zadłużenia.

Sytuacja, w której zadłużony uznaje za istniejące swoje zobowiązanie wobec wierzyciela.

Papier wartościowy  wystawiany wg zasad określonych przez prawo wekslowe. Stanowiący zabezpieczenie roszczeń wierzyciela, wynikających z umów kredytowych, leasingu lub innych stosunków zobowiązaniowych.

Oficjalne pismo, jakie wierzyciel lub firma windykacyjna działająca w imieniu wierzyciela kieruje do zadłużonego. Stanowi próbę zakończenia sprawy na drodze polubownej, bez konieczności inicjowania przez wierzyciela postępowania sądowego. EOS Poland Sp. z o. o. wysyła wezwanie do zapłaty w imieniu wierzycieli, na mocy udzielonych pełnomocnictw.

Strona stosunku zobowiązaniowego, która może żądać spełnienia świadczenia pieniężnego lub rzeczowego od zadłużonego, na mocy przepisów Kodeksu cywilnego. Zobowiązanie z pozycji zadłużonego określa się jako dług (zadłużenie), ze strony wierzyciela jako wierzytelność (roszczenie).

Pojęcie wierzyciela pierwotnego i wtórnego pojawia się w momencie cesji wierzytelności, czyli sprzedaży wierzytelności  podmiotowi trzeciemu. Strona sprzedająca (zbywca) wierzytelność to wierzyciel pierwotny, a strona kupująca to wierzyciel wtórny (nabywca).

Wierzyciel poprzedni to ostatni zbywca wierzytelności w procesie cesji, od którego wierzytelność nabywa wierzyciel aktualny.

Istniejące prawnie roszczenie wierzyciela wobec zadłużonego, dotyczące świadczeń, jakie zadłużony jest zobowiązany zapłacić.

Dochodzenie spełnienia zobowiązań za pomocą środków przewidzianych przepisami prawa. Określana jest również jako dochodzenie roszczeń lub należności. W zależności od stosowanych narzędzi windykacyjnych wyróżnia się windykację polubowną lub sądową.

Działania windykacyjne, w ramach których wierzyciel próbuje doprowadzić do dobrowolnej spłaty zobowiązania przez zadłużonego.

Patrz „Postępowanie sądowe”.

Właściwość ogólna sądu oznacza, że powództwo wytacza się przed sądem pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany (zadłużony) ma miejsce zamieszkania. Miejsce zamieszkania określa się według przepisów Kodeksu cywilnego.

Termin stosowany wymiennie z terminem „dłużnik”, w szerszym sensie niż „osoba zadłużona”. Obejmuje między innymi osoby fizyczne, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, spółki prawa handlowego, stowarzyszenia, fundacje oraz inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą lub nie prowadzące działalności gospodarczej, które nie spełniły swoich zobowiązań wobec wierzyciela. (Patrz „Osoba zadłużona”).

Jest dokonywane przez komornika sądowego w trakcie działań prowadzonych w postępowaniu egzekucyjnym. Polega na zabezpieczeniu i zajęciu aktywów bądź praw, wynagrodzenia, rachunków bankowych zadłużonego itp. w celu zaspokojenia należności wierzyciela, wynikających z tytułu wykonawczego.

Sytuacja, w której strona trzecia (aktualny wierzyciel) nabywa wierzytelności od poprzedniego wierzyciela (cesja wierzytelności).

Proces mający na celu kompleksowe zabezpieczenie i obsługiwanie przez firmę windykacyjną wierzytelności Funduszu nabywanych w drodze cesji.

Ma na celu zabezpieczenie wierzytelności na rzeczach ruchomych i zbywalnych prawach majątkowych, przysługujących osobie ustanawiającej zastaw. Aby ustanowić zastaw rejestrowy, zawierana jest umowa pomiędzy osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą) a wierzycielem (zastawnikiem) oraz jest dokonywany wpis do rejestru zastawów, prowadzonego przez sąd.

Oficjalne pismo wysyłane do zadłużonego przez zbywcę lub nabywcę wierzytelności, które informuje o przejściu praw do wierzytelności tj. o dokonanej cesji wierzytelności z poprzedniego wierzyciela na aktualnego wierzyciela.